مهمترین دغدغه ما به عنوان سرمایه گذار این است که چگونه کسب و کار با ارزش را بشناسیم، تا آن خریداری کنیم. برای خرید کسب و کار، متخصصان مالی معیار مشخص و علمی زیر را برای ما توضیح دادهاند:
- عملکرد کسب و کار؛
- ساختار منسجم کسب و کار؛
- برنامه ریزی استراتژی کسب و کار؛
- امور مالی کسب و کار؛
- صاحب کسب و کار.
معیارهای بالا هر کدام دارای زیر معیار هستند که به مرور به آنها میپردازیم.
عملکرد کسب و کار، از نکات مهمی است که نشان میدهد کسب و کاری آماده خرید است یانه! این معیار شامل:
- محصولات و خدمات: تحلیل و تجزیه هزینهکردهای تولید محصولات و ارائه خدمات و سوددهی ناشی از فروش آنها، تنوع محصولات و خدمات، میزان صادرات، رصد و مطالعه بازار جهت بررسی عرضه و تقاضا محصولات در داخل و خارج ایران از بخش مهم عملکرد مدیران یک کسب و کار است که نشاندهنده میزان خلاقیت و توانا بازاریابی و بازارسازی آنان است. اگر این مورد به خوبی انجام شده باشد، می توان امیدوار بود که سرمایهگذار بازار لازم برای ادامه حیات کسب و کار و سود ناشی از آن را در آینده در اختیار دارد.
- موجودی کالاها: چه میزان کالا در انبار موجود است؟ آیا این کسب و کار نیاز به موجودی محصولات در انبار دارد؟ در تولید محصولات و ارائه خدمات از چه فناوری استفاده شده است؟ آیا صاحب کسب و کار برای خرید مواد اولیه خود از طرحی سازمان یافته و اقتصادی جهت کنترل تورم و افزایش قیمت استفاده میکند؟ این بخش به شدت مهم است زیرا نشان میدهد در زمان بحران مالی و اقتصادی آیا کسب و کار میتواند به فعالیت و رشد خود ادامه دهد یا نه!
- مشتریان: کسب و کار چه مشتری خاصی دارد؟ آیا این کسب و کار، مشتری بزرگ و خاصی دارد که بیشترین بازار کسب و کار را به خود اختصاص داده باشد؟ نحوه انعقاد قرارداد صاحب کسب و کار با مشتریان از نظر مالی و حقوقی چگونه بوده است؟ (مثلا آیا صاحب کسب و کار تضمین بلند مدت در قراردادهای خود با مشتری دارد؟) حاشیه سود به ازای هر مشتری چقدر است؟ مدیریت فروش و مزیت ناشی از آن برای کسب و کار پرسود بوده است؟
- تامین کنندگان: آیا تامین کنندگان مواد اولیه کسب و کار، فرد یا مجموعه خاصی است؟ آیا فقط کسب و کار یک تامین کننده بزرگ دارد؟ شیوه پرداخت صاحب کسب و کار به تامین کنندگان هوشمندان است؟ آیا صاحب کسب و کار سرمایه گذاری مخارج سرمایه ای را برای چند سال آینده برنامه ریزی کرده است؟ وضعیت تجهیزات کسب و کار سالم و ارتقاء یافته است؟